ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
Ο όρος ουρολοίμωξη περικλείει ένα ευρύ φάσμα κλινικών εκδηλώσεων, από την ασυμπτωματική παρουσία βακτηριδίων στα ούρα μέχρι την σοβαρή σήψη η οποία μπορεί να είναι επικίνδυνη για τη ζωή.
Ανάλογα με την εντόπισή τους οι ουρολοιμώξεις διακρίνονται σε:
- Λοιμώξεις του ανώτερου ουροποιητικού (νεφρός, πύελος)
- Λοιμώξεις του κατώτερου ουροποιητικού (ουροδόχος κύστη, ουρήθρα)
- Λοιμώξεις του γεννητικού συστήματος (όρχεις, επιδιδυμίδα, προστάτης)
Ο διαχωρισμός αυτός είναι σχετικός καθώς υπάρχει πάντα η πιθανότητα επέκτασης μιας εντοπισμένης λοίμωξης σε ολόκληρο το ουροποιογεννητικό σύστημα.
Αίτια
Φυσιολογικά οι μικροοργανισμοί που εισέρχονται μέσω της ουρήθρας στο ουροποιητικό σύστημα απομακρύνονται μέσω της ούρησης χωρίς να προκαλούν συμπτώματα.
Όταν τα βακτήρια ξεπεράσουν τους αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού τότε προκαλείται λοίμωξη.
Αυτή συνήθως οφείλεται σε μικροοργανισμούς που βρίσκονται φυσιολογικά στο έντερο.
Η Escherichia Coli (E.Coli) αποτελεί μακράν τον πιο συχνό παθογόνο μικροοργανισμό ο οποίος ευθύνεται για τις ουρολοιμώξεις.
Παράγοντες κινδύνου
Στους παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στην ανάπτυξη ουρολοιμώξεων μπορούν να συμπεριληφθούν οι εξής:
- Κακή υγιεινή
- Σεξουαλικές πρακτικές
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Αναβλητικότητα στην ούρηση
- Δυσκοιλιότητα
- Νευρολογικά προβλήματα
- Χρήση διαφράγματος για αντισύλληψη
- Ουροκαθετήρας
Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις.
Αυτό οφείλεται στο μικρό μήκος της γυναικείας ουρήθρας και στην θέση της σε σχέση με το αιδοίο και τον πρωκτό όπου φυσιολογικά βρίσκονται πολλά μικρόβια.
- 50% των γυναικών θα εμφανίσουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης στη ζωή τους
- 20% αυτών μετά το πρώτο επεισόδιο θα έχουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
Η ουρολοίμωξη που συμβαίνει μέσα σε δύο εβδομάδες μετά το τέλος της θεραπείας και από τον ίδιο μικροοργανισμό ονομάζεται υποτροπιάζουσα ουρολοίμωξη.
Συμπτώματα
Διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία και το φύλο και μπορεί να είναι τα εξής:
- Συχνοουρία
- Καύσος κατά την ούρηση
- Πόνος χαμηλά στην κοιλιά
- Αιματουρία
- Πυρετός (μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει λοίμωξη στους νεφρούς ή στον προστάτη)
Είναι μια κατάσταση που απαιτεί άμεση έναρξη φαρμακευτικής αντιμετώπισης και ίσως νοσηλείας.
Διάγνωση
Χρειάζονται τα εξής:
- γενική εξέταση ούρων: για την αναζήτηση μικροβίων και πυοσφαιρίων στα ούρα
- καλλιέργεια ούρων: χρειάζεται 48 h για να δώσει αποτελέσματα
- αντιβιόγραμμα: για τον προσδιορισμό της ευαισθησίας των μικροβίων στα αντιβιοτικά
- μπορεί να απαιτηθούν και επιπλέον εξετάσεις όπως ο απεικονιστικός έλεγχος του ουροποιητικού με υπερηχογράφημα
Θεραπεία
Οι ουρολοιμώξεις που οφείλονται σε βακτήρια αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά.
Αν συνυπάρχει κάποια άλλη πάθηση στο ουροποιητικό όπως υπερτροφία προστάτη ή λιθίαση της ουροδόχου κύστης, θα πρέπει μετά τη θεραπεία να αντιμετωπιστεί και αυτή.
Γενικά μέτρα πρόληψης ουρολοιμώξεων
- Αποφυγή αναβλητικότητας στην ούρηση
- Καλή ενυδάτωση καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας
- Ούρηση αμέσως μετά τη σεξουαλική επαφή
- Σωστή υγιεινή της γενετικής περιοχής
Εκτός από τα γενικά μέτρα η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ανάλογα με την περίπτωση τα εξής:
Σε γυναίκες
Χημειοπροφύλαξη δηλαδή χαμηλή δόση αντιβιοτικού για έξι μήνες ή περισσότερο
Λήψη αντιβίωσης πριν ή μετά τη σεξουαλική επαφή
Αν εμφανιστεί ουρολοίμωξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, απαιτείται θεραπεία γιατί η λοίμωξη ενέχει κινδύνους τόσο για την μητέρα όσο και για το έμβρυο.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην χορήγηση αντιβιοτικών γιατί μερικά από αυτά δεν είναι ασφαλή όταν λαμβάνονται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Σε άνδρες
Σε περίπτωση προστατίτιδας μπορεί να χρειαστεί λήψη αντιβίωσης από τρεις εβδομάδες έως έξι μήνες